Alimenty na dziecko – czym są?

W ostatnich latach można zaobserwować wzrost problemu społecznego, gdzie dziecko wychowywane jest i utrzymywane przez jednego rodzica. Drugi rodzic uchyla się od wykonywania obowiązków rodzicielskich. W takiej sytuacji nie należy się jednak załamywać, a skierować sprawę do Sądu celem uzyskania od drugiego rodzica alimentów. Adwokat coraz częściej spotyka w swojej zawodowej praktyce ten problem i pomaga  formalnie, aby uzyskać alimenty na dziecko na drodze sądowej. Dla mieszkańców Skarżyska- Kamiennej, zainteresowanych złożeniem pozwu o zasądzenie alimentów właściwym Sądem będzie Sąd Rejonowy w Skarżysku- Kamiennej.

Prawne aspekty alimentów na dziecko

Regulacje dotyczące alimentów na dziecko zawarte są w Kodeksie Rodzinnym i Opiekuńczym. Art. 133 § 1 mówi, że rodzice obowiązani są do przekazywania alimentów na dziecko, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba, że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Z kolei art. 135 § 1 mówi, iż alimenty na dziecko zależą od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Natomiast w kolejnym paragrafie tego artykułu czytamy, że wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego. W takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego. W związku z tym należy uspokoić rodziców, którzy samodzielnie wychowują dziecko, jednakże z różnych przyczyn nie mają stałego źródła dochodu. Sądy rozstrzygając sprawy w omawianym zakresie biorą pod uwagę nie tylko przesłankę utrzymania dziecka, ale także jego wychowanie.

Alimenty a potrzeby dziecka

Zapewne zastanawiają się Państwo jak rozumieć pojęcie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, czyli dziecka. W takim otwartym katalogu może znaleźć się bardzo wiele potrzeb, jednak te najbardziej typowe to:

  • zakup wyżywienia, ubrań, środków higieny osobistej,
  • wydatki na opiekę zdrowotną, w tym rehabilitacyjną,
  • zakup niezbędnych leków,
  • wydatki edukacyjne i ponoszone na wychowanie dziecka,
  • wydatki na wypoczynek, na rozrywkę.

Należy również wskazać na wydatki ponoszone w celach mieszkaniowych. Nie ma znaczenia, czy dziecko mieszka we własnościowym mieszkaniu jednego z rodziców, wynajętym, czy np. w mieszkaniu dziadków. W pojęciu usprawiedliwionych potrzeb mieszczą się także koszty mieszkaniowe ustalone w sposób proporcjonalny
w zależności od liczby domowników wspólnie zamieszkujących.

Alimenty a zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego

Wyjaśnienia wymaga pojęcie zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego, od których również zależy wysokość obowiązku alimentacyjnego. Błędnie jest rozumowanie, że chodzi o faktycznie osiągane dochody w momencie orzekania przez Sąd. Chodzi o możliwości co do osiągnięcia konkretnego dochodu, a nie sam fakt jego osiągania. Sąd bierze pod uwagę zatem takie czynniki jak: wykształcenie, umiejętności zawodowe, stan zdrowia, sytuację na rynku pracy, a także majątek posiadany przez zobowiązanego. Nie należy zatem obawiać się, że drugi z rodziców nie pracuje. Sąd będzie oceniał całokształt jego możliwości zarobkowych i majątkowych. Z całą pewnością Sąd nie będzie łaskawym okiem spoglądał na zdrowego człowieka, który z jakiegokolwiek względu unika podjęcia pracy. W oparciu o możliwości majątkowe i zarobkowe zobowiązanego, a także usprawiedliwione potrzeby dziecka Sąd ustali wysokość alimentów. Co ważne, na zakres świadczeń alimentacyjnych nie wpływają:

  • świadczenia z pomocy społecznej lub funduszu alimentacyjnego, o którym mowa
    w ustawie z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów podlegające zwrotowi przez zobowiązanego do alimentacji;
  • świadczenia, wydatki i inne środki finansowe związane z umieszczeniem dziecka
    w pieczy zastępczej, o których mowa w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej;
  • świadczenie wychowawcze, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r.
    o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci;
  • świadczenia rodzinne, o których mowa w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r.
    o świadczeniach rodzinnych;
  • rodzicielskie świadczenie uzupełniające, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym.

W razie zmiany usprawiedliwionych potrzeb dziecka, czy też majątkowych i zarobkowych możliwości zobowiązanego, można domagać się podwyższenia lub obniżenia alimentów.

Niealimentacja to przestępstwo

Ustawodawca ustanowił swojego rodzaju zachętę do regulowania zobowiązań alimentacyjnych, ponieważ niealimentacja jest przestępstwem określonym w art. 209 Kodeksu Karnego. Jak stanowi § 1 tego artykułu, jeśli osoba uchyla się od wykonania obowiązku alimentacyjnego, w określonym w tym paragrafie przypadku, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Z kolei § 1a w/w artykułu mówi, że jeżeli sprawca czynu naraża osobę uprawnioną na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Podsumowanie

Należy zachęcić do zawalczenia o prawa swojego dziecka, bowiem obowiązkiem drugiego rodzica jest partycypowanie w kosztach utrzymania i wychowania dziecka.

Jeśli mają Państwo dodatkowe pytania związane z zagadnieniem alimentów na dziecko, zachęcamy do kontaktu z Kancelarią. Będziemy starać się rozwiać Państwa wątpliwości i odpowiedzieć trapiące pytania oraz wyjaśnić Państwu zawiłe kwestie prawne. Na blogu Kancelarii Adwokackiej Adwokata Piotra Rodaka będziemy poruszać także inne zagadnienia prawne, zachęcamy do śledzenia naszej strony.