Ograniczenie władzy rodzicielskiej – co oznacza?

W poprzednim artykule omówione zostało zagadnienie pozbawienia władzy rodzicielskiej. Pozostając w tym zakresie tematycznym, dziś omówimy temat ograniczenia władzy rodzicielskiej. Przedstawimy przesłanki ograniczenia władzy rodzicielskiej, konsekwencje, a także podobieństwa i różnice w zestawieniu z pozbawieniem władzy rodzicielskiej.

Ograniczenie władzy rodzicielskiej a pozbawienie władzy rodzicielskiej

Zdecydowanie więcej jest spraw, gdzie sąd orzeka o ograniczeniu władzy rodzicielskiej niż tych, gdzie zapada wyrok pozbawienia władzy rodzicielskiej. Pozbawienie władzy rodzicielskiej zawsze jest ostatecznością. Natomiast ograniczenie władzy rodzicielskiej również rodzica, któremu nie można nic zarzucić w kwestii postawy rodzicielskiej. W takiej sytuacji kluczowy będzie sam fakt, że rodzice żyją osobno, np. w wyniku rozwodu, o którym więcej przeczytasz tutaj. Jak również w przypadku, kiedy rodzice dziecka nie tworzyli formalnego związku lub też mieszkają w innych miejscowościach.

Przesłanki ograniczenia władzy rodzicielskiej

Przede wszystkim pamiętajmy, że ograniczenie władzy rodzicielskiej następuje wyłącznie na skutek orzeczenia Sądu. Orzeczenie ograniczenia władzy rodzicielskiej może nastąpić w wyroku rozwodowym lub w osobnej sprawie dotyczącej właśnie ograniczenia władzy rodzicielskiej.

Jeśli chodzi o przesłanki do ograniczenia władzy rodzicielskiej, jak wcześniej wskazaliśmy, może wystąpić taka sytuacja, która, można powiedzieć, nie jest zawiniona przez rodzica. O takiej sytuacji mówi art. 107 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. W tym przypadku przesłanką do wydania orzeczenia np. to, że rodzice żyją oddzielnie. Trzeba zaznaczyć, że Sąd ma możliwość pozostawienia pełnej władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom w takiej sytuacji. Może być to możliwe, jeśli rodzice zgadzają się w kwestii sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Kiedy nie ma porozumienia między rodzicami, trudno spodziewać się, aby Sąd orzekł o utrzymaniu władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom.

Jakie ma prawa rodzic z ograniczoną władzą rodzicielską?

Kiedy Sąd powierza władzę rodzicielską jednemu rodzicowi, a ogranicza drugiemu, musi dokładnie określić na czym ograniczenie władzy rodzicielskiej ma polegać. Najczęściej spotkamy się ze sformułowaniem, że Sąd ograniczając władzę rodzicielską jednemu rodzicowi, pozostawia mu prawdo do współdecydowania o istotnych kwestiach dotyczących dziecka. W zależności od sytuacji możemy wskazać jako przykład, o czym drugi rodzic będzie mógł współdecydować: miejsce zamieszkania dziecka, wyjazd zagraniczny dziecka, sposób leczenia, wybór szkoły. Oczywiście jest to przykładowe wyliczenie, a sposób ograniczenia władzy rodzicielskiej jest w każdej sprawie przedmiotem indywidualnej analizy i decyzji Sądu.

Najbardziej dotkliwym sposobem ograniczenia władzy rodzicielskiej jest pozostawienie drugiemu z rodziców jedynie prawa do zasięgania informacji o istotnych sprawach dziecka. Najczęstszą przesłanką tego jest fakt przebywania takiego rodzica za granicą, co powoduje brak możliwości uczestniczenia przez niego w stałym podejmowaniu decyzji w istotnych kwestiach dotyczących dziecka.

Z jakich powodów można ograniczyć władzę rodzicielską?

W drugim przypadku, w którym może nastąpić ograniczenie władzy rodzicielskiej, mówimy już o ograniczeniu władzy rodzicielskiej z winy jednego lub obojga rodziców. Następuje ono z uwagi na zagrożenie dobra dziecka. Mówimy tutaj o sytuacjach, kiedy rodzic nie zajmuje się dzieckiem w sposób poprawny, przez co jego dobro jest zagrożone. Zagrożenie dobra dziecka rozumiemy jako wszelkie negatywne i niepoprawne zachowania rodzica względem dziecka. Katalog takich zachowań jest bardzo szeroki i wymaga każdorazowo indywidualnej analizy podczas rozprawy w Sądzie.

Ograniczenie władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom – konsekwencje

Zdarzają się również takie sytuacje, gdy władza rodzicielska ograniczana jest obojgu rodzicom. Dotyczy to rodzin, które nie umieją w sposób poprawny wypełniać swoich obowiązków rodzicielskich. Sąd w takiej sytuacji wydaje zarządzenie, które ma ochronić dobro dziecka. Na podstawie takich zarządzeń Sąd może w szczególności:

Art. 109 §  2. 

1)
zobowiązać rodziców oraz małoletniego do określonego postępowania, w szczególności do pracy z asystentem rodziny, realizowania innych form pracy z rodziną, skierować małoletniego do placówki wsparcia dziennego, określonych w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej lub skierować rodziców do placówki albo specjalisty zajmujących się terapią rodzinną, poradnictwem lub świadczących rodzinie inną stosowną pomoc z jednoczesnym wskazaniem sposobu kontroli wykonania wydanych zarządzeń;
2)
określić, jakie czynności nie mogą być przez rodziców dokonywane bez zezwolenia sądu, albo poddać rodziców innym ograniczeniom, jakim podlega opiekun;
3)
poddać wykonywanie władzy rodzicielskiej stałemu nadzorowi kuratora sądowego;
4)
skierować małoletniego do organizacji lub instytucji powołanej do przygotowania zawodowego albo do innej placówki sprawującej częściową pieczę nad dziećmi;
5)
zarządzić umieszczenie małoletniego w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka albo w instytucjonalnej pieczy zastępczej albo powierzyć tymczasowo pełnienie funkcji rodziny zastępczej małżonkom lub osobie, niespełniającym warunków dotyczących rodzin zastępczych, w zakresie niezbędnych szkoleń, określonych w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej albo zarządzić umieszczenie małoletniego w zakładzie opiekuńczo-leczniczym, w zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym lub w zakładzie rehabilitacji leczniczej.

Sąd opiekuńczy może także powierzyć zarząd majątkiem małoletniego ustanowionemu w tym celu kuratorowi.

Czy ograniczenie władzy rodzicielskiej zwalnia z płacenia alimentów?

Musimy pamiętać, że rodzica, który ma ograniczoną władze rodzicielską nadal obciąża obowiązek alimentacyjny względem dziecka. Ponadto samo ograniczenie władzy rodzicielskiej nie wpływa na prawo do kontaktów z dzieckiem. Co do zasady są to dwa odrębne zagadnienia prawne, które są ustalane przez Sąd.

Podsumowanie

Podsumowując i mając na uwadze fakt coraz częstych spraw, w których przedmiotem jest ograniczenie władzy rodzicielskiej, należy zdecydowanie stwierdzić, że warto znać swoje prawa i temu celowi służy powyższa analiza.  

Jeśli mają Państwo dodatkowe pytania związane z zagadnieniem ograniczenia władzy rodzicielskiej, zachęcamy do kontaktu z Kancelarią.  Będziemy starać się rozwiać Państwa wątpliwości i odpowiedzieć trapiące pytania oraz wyjaśnić Państwu zawiłe kwestie prawne. Na blogu Kancelarii Adwokackiej Adwokata Piotra Rodaka będziemy poruszać także inne zagadnienia prawne, zachęcamy do śledzenia naszej strony.

• Facebook
• Google
• Mail
• WordPress