Alimenty na byłą żonę lub byłego męża

Alimenty na dziecko, czyli temat poprzedniego artykułu wzbudził bardzo duże zainteresowanie. Dlatego kolejny poruszany przeze mnie temat na blogu będzie również dotyczył alimentów. Dokładniej, omówię zagadnienie możliwości domagania się alimentów od byłego małżonka – byłej żony bądź byłego męża po rozwodzie. Jest to mało znane rozwiązanie, stąd decyzja, aby właśnie ten temat przedstawić Państwu. Zapraszam do lektury artykułu.

Alimenty na byłą żonę lub byłego męża – pojęcie winy

Regulacje dotyczące zagadnienia alimentów na byłego małżonka znajdziemy w Kodeksie Rodzinnym i Opiekuńczym.  W art. 60 § 1 mowa jest o tym, że rozwiedziony małżonek, jeśli rozwód nie został orzeczony z jego wyłącznej winy, a który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka dostarczania środków do utrzymania. Oczywiście pod uwagę są brane usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz możliwości zarobkowe i majątkowego zobowiązanego. Już wiemy, że jeśli chcemy domagać się alimentów od byłej żony bądź byłego męża, wyrok rozwodowy nie może orzekać naszej wyłącznej winy rozkładu pożycia małżeńskiego. Wskazać należy, że alimentów, może domagać się małżonek niewinny od małżonka wyłącznie winnego, małżonek niewinny od małżonka również niewinnego (w przypadku braku orzekania przez Sąd o winie), a także małżonek winny od małżonka również winnego. Widzimy, że są aż 3 możliwe konfiguracje dotyczące winy, jeśli jeden z byłych małżonków chce domagać się od drugiego zasądzenia na niego alimentów.

Alimenty na byłą żonę lub byłego męża – niedostatek uprawnionego i możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego

Jeśli chcemy się ubiegać o zasądzenie alimentów od byłej żony lub męża musimy przede wszystkim wykazać, że znajdujemy się w niedostatku. Jest to niezbędne, aby Sąd uznał nasz wniosek o alimenty za skuteczny. Czym jest niedostatek? Aby to ustalić pomaga nam istniejące orzecznictwo. Pojęcie niedostatku według niego oznacza nie tylko sytuacje w której osoba nie ma żadnych środków na utrzymanie siebie, ale również, jeśli uzyskane środki nie wystarczają na pełne zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb życiowych. Pojęcie usprawiedliwionych potrzeb życiowych pojawiło się już w artykule dotyczącym alimentów na dziecko.

Ustalenie braku naszej winy w rozkładzie pożycia oraz wykazanie naszego niedostatku przed Sądem nie gwarantuje, że alimenty od byłego męża lub byłej żony zostaną nam przyznane. Sąd może podjąć decyzję o nieprzyznaniu alimentów mimo, że wykazaliśmy niedostatek. Na przykład jeśli zobowiązany jest inwalidą pierwszej grupy, który dodatkowo płaci alimenty na dzieci. Jeśli po wykazaniu przez nas tych dwóch przesłanek, czyli braku naszej wyłącznej winy rozkładu pożycia oraz niedostatku, w zdecydowanej większości Sąd zasądza alimenty. Natomiast możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego będą miały wpływ jedynie na ustalenie wysokości alimentów od byłego małżonka.

Alimenty na byłego małżonka – brak konieczności uznania niedostatku małżonka niewinnego

Jeśli zostaliśmy uznani za niewinnych rozkładu pożycia małżeńskiego, a naszego byłego małżonka Sąd uznał wyłącznie winnym, wtedy mamy możliwość ubiegania się o alimenty, bez konieczności wykazywania niedostatku. Mówi o tym art. 60 § 2 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego, gdzie napisane jest, że jeżeli rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie materialnej sytuacji małżonka niewinnego, Sąd na żądanie małżonka niewinnego może zasądzić alimenty od byłego małżonka, który został uznany za wyłącznie winnego. Były mąż lub była żona, którzy są wyłącznie winni będą obowiązani do zaspokajania w pewnym zakresie usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, nawet jeśli nie znajduje się on w niedostatku. Taka regulacja prawna ustalona przez ustawodawcę daje szanse dla małżonków, którzy nie są winni rozkładu pożycia małżeńskiego, a ich stopa życiowa uległa pogorszeniu. Sąd powinien porównać sytuację, w jakiej małżonek niewinny znajdował się w momencie trwania związku małżeńskiego, a w jakiej znajdzie się po jego rozpadzie. Ponadto, dokonując oceny pogorszenia sytuacji małżonka niewinnego, Sąd musi brać pod uwagę sytuację finansową, jaką małżonek niewinny powinien mieć w trakcie trwania małżeństwa zgodnie z przepisami, a nie tę faktyczną. Na przykład, małżonek mógł w trakcie trwania małżeństwa ograniczać swoje realne możliwości zarobkowe lub nie przeznaczał odpowiednich środków na zaspokajanie potrzeb rodziny.

Alimenty od byłego małżonka – kiedy możemy o nie wystąpić?

Jeśli chodzi o to, w jakim momencie możemy wystąpić do Sądu o zasądzenie alimentów na naszą rzecz, to może to nastąpić w trakcie trwania procesu rozwodowego. Możemy również wytoczyć osobne powództwo po zakończeniu sprawy rozwodowej.

Z pewnością zainteresuje Państwa regulacja zawarta w art. 60 § 3. Zgodnie z nią, obowiązek przekazywania środków utrzymania małżonkowi wygasa w razie zawarcia przez tego małżonka nowego związku małżeńskiego. Jednak, kiedy zobowiązanym jest małżonek rozwiedziony, który za winnego nie został uznany, obowiązek wygasa z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu. Sąd ze względu na wyjątkowe okoliczności, na żądanie uprawnionego może przedłużyć ten termin.

Podsumowanie

Podsumowując należy zachęcić Państwa do zawalczenia o swoje prawa, bowiem w opisanych powyżej sytuacjach były małżonek ma obowiązek wspierać Państwa finansowo po rozwiązaniu związku małżeńskiego.

Jeśli mają Państwo dodatkowe pytania związane z zagadnieniem alimentów na byłego małżonka, zachęcamy do kontaktu z Kancelarią. Będziemy starać się rozwiać Państwa wątpliwości i odpowiedzieć trapiące pytania oraz wyjaśnić Państwu zawiłe kwestie prawne. Na blogu Kancelarii Adwokackiej Adwokata Piotra Rodaka będziemy poruszać także inne zagadnienia prawne, zachęcamy do śledzenia naszej strony.